بررسی و شخصیت شناسی فیلم "شکارچیان روح" 1984
شکارچیان روح / Ghostbusters، عنوان فیلمی که در سال 1984 به کارگردانی آیوان ریتمن / Ivan Reitman ساخته و منتشر شد. فیلم در سبک ماجراجویانه و تخیلی، و با داستانی هیجانی همراه با چاشنی طنر و فانتزی، ترکیبی جالب از حضور و قعالیت موجودات ماورایی در قالب روح و شخصیت های خیالی با داستان های تاریخی و افسانه ای مربوط به پایان دنیا و آخر الزمان (Apocalypse) رو ایجاد و تصویرسازی کرده. در اون سالها، پرداختن به همچین موضوعاتی برای بسیاری از مردم، جالب توجه و هیجان انگیز بود و حتی بسیاری از شنیدن داستان های مربوط به ارواح قدیمی و شیطانی دچار ترس و دلهره می شدن، همینطور موضوعات مربوط به پایان زندگی و آشوب در دنیای هستی و اتفاقات رستاخیزی، از دیرباز مورد توجه انسان ها بوده و در هر جامعه ای، اعتقادات خاصی برای این رخدادها، وجود داشته و داستان و تفسیرهای مختلفی ازش گفته شده. پس ساخت فیلمی که این دو موضوع رو باهمدیگه دربرگرفته باشه، میتونست سر و صدای زیادی بکنه و نگاه ها بهش جلب بشه. اتفاقی که بعد از انتشار اولین قسمت از مجموعه فیلم های شکارچیان روح افتاد و هیجان و محوبیت خاصی در بین مخاطبین دهه 80 نسبت به این فیلم شکل گرفت و حتی باعث شده دنباله فیلم، چندسال بعد هم ساخته بشه، حتی اخیرا بعد از گذشت حدود 30 سال از انتشار قسمت دوم این مجموعه فیلمها، قسمت های جدیدتری هم تولید شده.
شکارچیان روح، با معرفی شخصیت های عجیب و موضوعات تاریخی-باستانی هیجانی، حاشیه های زیادی ایجاد کرد و تا مدتها در مورد شخصیت ها و اتفاقات فیلم بحث می شد و مورد توجه مخاطبان قرارگرفته بود. بسیاری از شخصیت ها، برای اولین بار معرفی شدن و در اون سالها، سوژه خیلی از رسانه ها و مجلات شده بودن. حتی بعدا بازی های ویدئویی هم ازش ساخته شد و در بین دوستداران داستان های تخیلی و ماجراجویانه، جایگاه ویژه ای پیدا کرد.
اگر برای اولین بار خواسته باشین این فیلم ها رو ببینین، بایستی یکسری اطلاعات پیش زمینه ای در مورد وقایع آخرالزمانی که بیس داستان فیلم هست داشته باشین. در اولین قسمت فیلم، اشاره ای به روز رستاخیز یا روز قضاوت (Judgment Day) می شه. بطور ویژه دیالوگی رو می بینیم که دارن در مورد بخشی از کتاب تاریخی-مذهبی مکاشفه یوحنا (Book of Revelation) صحبت می کنن.
«اونجا نوشته وقتی آسمان تاریک بشه و مرده‌ها از قبرها بیرون بیان، اون روز داوری خداست.»
کتاب مکاشفه یوحنا، یکی از مهمترین منابع مذهبی و باستانی هست که بطور خاص در مورد رستاخیز و پیشگویی تحولات آینده زندگی انسان ها در پایان هستی صحبت کرده و منبع و الهام بخش بسیاری از داستان ها و فیلم های آخرالزمانی بوده. قسمتی که در این فیلم از کتاب بهش اشاره شده بطور خلاصه به این شرح هست:
« و دیدم چون مُهر ششم را گشود، زلزله‌ای عظیم پدید آمد و آفتاب چون موی سیاه شد، و تمام ماه چون خون گردید،
و ستارگان آسمان به زمین فرو ریختند …
و آسمان چون طوماری که پیچیده شود ناپدید گشت، و هر کوه و جزیره از جای خود حرکت کردند.
و پادشاهان زمین و بزرگان و سروران … خود را در مغاره‌ها و صخره‌های کوه‌ها پنهان کردند.
و به کوه‌ها و صخره‌ها گفتند: بر ما بیفتید و ما را از روی او که بر تخت نشسته است و از خشم بره بپوشانید،
زیرا که روز بزرگ خشم او آمده است، و کیست که تواند ایستاد؟ »باب ششم، از آیه ۱۲ تا آیه ۱۷
پس ارجاع به این قسمت از کتاب در فیلم میخواد به ما بگه که یکسری اتفاقات قراره بیفته که عواقب بدی داره، این موحوداتی که باهاشون مواجه شدیم، احتمالا در راستای همون نابودی بشر و همراهی با نیروهای شیطانی هستن و آخرالزمانی که وعده داده شده در حال وقوع هست.
در ابتدای فیلم، صحنه ای رو دیدیم که با بازکردن یخچال، انگار وارد فضایی ماورایی شدیم و عنوانی با اسم Zuul نمایش داده شد. زوول ، بعدا در قالب روحی زشت و ترسناک، وارد بدن دانا / Dana شد و خودش رو نگهبان دروازه (Gatekeeper) معرفی کرد. قبل تر از اون هم روح خبیثی دیگه وارد بدن لوییس / Louis شده بود و در صحبت هاش خودش رو کلیددار (Keymaster) و Vinz Clortho / وینز کلورتو خطاب می کرد.
پس دو روح آشوبگر اصلی با ظاهری مشابه آشکار شدن تا عمل مهمی رو در کنار هم انجام بدن، و اون هم کمک به بازشدن دروازه ای برای حضور خدایی اسطوره ای به نام گوزر / Gozer که در فیلم اشاره شده متعلق به فرهنگ باستانی سومری هست، اما در واقع یک شخصیت تخیلی و ساخته ذهن نویسندگان فیلم هست.
گوز که با عنوان های Gozer the Gozerian (خدای سرزمین گوزر)، ولگوس زیلدروهار / Volguus Zildrohar و فرمانروای سبوئیلیا / Lord of the Sebouillia در فیلم ازش یاد شده، همون نیروی قدرتمندی هست که در آخرالزمان قراره باعث نابودی انسان ها بشه.
همینطور در فیلم به کتابی اشاره شد با عنوان راهنمای روح توبین (Tobin's Spirit Guide) که در واقع متنی تخیلی هست که به عنوان منبعی مرجع و راهنمایی کاربردی در معرفی و آشنایی با شخصیت های فیلم بهش استناد میشه.
در فیلم می بینیم که در قسمتی از کتاب در مورد شخصیتی با عنوان ایوو شندور / Ivo Shandor صحبت میشه که گویا پزشک و معماری بوده که پس از جنگ جهانی اول، با مشاهده سطح بالای خشونت و قساوت انسان ها در دوران جنگ، تصمیم گرفته که بطورکلی نسل بشر رو از بین ببره و باعث نجات دنیا از انسان ها بشه، چرا که به این نتیجه رسیده بود، بشریت ارزش زنده ماندن ندارند!
بنابراین تصمیم گرفت فرقه ای که به گوزر باور دارن و اون رو ستایش می کنن، تاسیس کنه و با تبلیغ ایدئولوژی خودش طرفدار جذب کنه و این تلاش هاش باعث شد تا گروهی مخفی با عنوان Gozer Worshippers که پرستشگراهای گوزر بودن تشکیل بشه و هدف هم تلاش برای هموار کردن مسیر ظهور گوزر بود.
در نتیجه اعتقادات دکتر شندور و فرقه پرستنده های گوزر، مکانی خاص با مصالح ویژه در جهت آماده سازی بستر ظهور گوز، در قالب ساختمانی بزرگ که محل زندگی دانا و لوییز در آپارتمانشان بود و برج ۵۵ Central Park West نام داشت، از سالها قبل ساخته شده بود تا روز موعود فرا برسه و دیدیم که زول و وینز با رسیدن به هم در بالاترین نقطه ساختمان، باعث حضور گوزر شدن.
گوزر در انتهای فیلم به شکارچیان روح ، حق انتخاب شکل و شخصیتی رو داد که منجر به نابودی و ازبین بردن شهر و انسان ها می شد،
شخصیتی با عنوان Stay Puft Marshmallow Man، یک هیولای غول پیکر که با وجود بزرگ و ترسناکش اما شکل بزرگ شده ای از یک شیرینی مارشمالوی پف کرده بسیار بزرگ بود!
این هیولای ترسناک اما بامزه، تیدیل به یکی از نمادهای اصلی تبلیغاتی فیلم شد و حتی لوگوی روح که در مجموعه فیلم ها استفاده شد؛ از روی همین هیولای روحی الهام گرفته شده. در نهایت هم شکارچیان با اون اسلحه های جالب پروتونی خودشون، با دادن انرژی بسیار زیاد و تمرکزشون روی نقطه ورودی دروازه گوزر، باعث نابودی گنده بکِ مارشمالوییِ پفکی شدن و با منفجر شدن اون، بارانی از مارشمالوها بر روی شهر و مردم ریخته شد و صحنه های پایانی خنده داری رو بوجود آورد!
جدای از این داستان و شخصیت های جالب و جدید که باعث معروفیت فیلم شد، حضور بازیگران مطرحی همچون بیل مورای / Bill Murray و سیگورنی ویور / Sigourney Weaver (نقش اول در مجموعه فیلم های بیگانگان فضایی / Alien) هم بر محبوبیت فیلم افزود و حتی باعث شهرت بیشتر این بازیگران شد و بعدها نقش های پررنگ تری رو در فیلم های دیگری اجرا کردن، از جمله فیلم های آواتار / Avatar.
نکته جالب توجه دیگه اینکه در سال 2017 یک گونه جدید از دایناسورها کشف شد که بخاطر شباهت ظاهریش به شخصیت زوول در این فیلم، با عنوان Zuul crurivastator، یعنی " Zuul، نابودگر ساف پاها " نامگذاری شد! این دایناسور از گروه آکیلوسورها (ankylosaur) است — اون‌ها دایناسورهایی پُر زره‌اند، با اسکلت محافظتی (پوستی ضخیم، شونده‌های استخوانی) و بعضی‌شان دم‌شون یک «کوبندهٔ استخوانی» دارند. بهمین خاطر هم با داشتن این قسمت استخوانی سخت، باعث ضربه زدن به دیگر موجودات و از بین بردن آنها می شده و با نام نابودگر ساق پا ثبت شده / Zuul, destroyer of shins.
در مورد صحنه سازی ها و طراحی جلوه های ویژه هم، تجربه ای بسیار جالب توجه و هیجان انگیز در آن زمان محسوب می شد و همین هم باعث شد در جشنواره های مختلف مورد ستایش قرار بگیره و موفقیت ارزشمندی برای کارگردانان و تهیه کنندگان فیلم به ارمغان بیاره.
همینطور موسیقی متن فیلم هم که توسط المر برنستاین / Elmer Bernstein، آهنگساز بسیاری از فیلم های هالیوود اون زمان، ساخته شده بود بر جذابیت داستان و صحنه ها افزود. در کنار این موسیقی های متن هم از تعدادی آهنگ هیجان انگیز که در اون زمان محبوب بودن و به فضای فیلم میخوردن هم استفاده شده بود. این آهنگ ها با غنوان Soundtrack Album شکارچیان روح برای معرفی و دانلود پایین قرار داده شدن.
The BusBoys – Cleanin’ Up the Town
Thompson Twins – In the Name of Love
Alessi Brothers – Savin’ the Day
یکی از این آهنگ ها، که اختصاصا برای همین فیلم ساخته شده بود، شهرت بسیار زیادی پیدا کرد.
این آهنگ با همان عنوان فیلم (Ghostbusters) توسط ری پارکر جونیور / Ray Parker Jr، خواننده و آهنگساز دهه 80 ساخته و تنظیم شده بود و بعد از انتشار به سرعت به ترانه ای هیت / Hit در آن زمان بدل گشت، تا جاییکه در سال 1984 رتبه 1 جدول Billboard Hot 100 رو بدست آورد و در جشنواره های سینمایی هم جایزه های مهمی رو کسب کرد؛ از جمله جایزه گرمی / Grammy Awards در سال 1985. متن شعر آهنگ هم بر اساس داستان فیلم و بصورت طنزی ساده و گیرا ساخته شده بود و همین هم باعث دوست داشتن بیشتر این ترانه شد.
If there′s something strange
In your neighborhood
Who ya gonna call?
Ghostbusters!If it's something weird
And it don′t look good
Who ya gonna call?
Ghostbusters!I ain't afraid of no ghost
If you′re seeing things
Running through your head
Who can you call?
Ghostbusters!An invisible man
Sleeping in your bed
Oh, who ya gonna call?
Ghostbusters!
I ain′t afraid of no ghost
Mmm, if you've had a dose
Of a freaky ghost baby
You better call
Ghostbusters!Let me tell you something
Busting makes me feel goodI ain′t afraid of no ghost
Don't get caught alone, oh no
Ghostbusters!When he comes through your door
Unless you just a want some more
I think you better call
Ghostbusters!Ow, who you gonna call?
Ghostbusters!
Who you gonna call?
Ghostbusters!Ah, think you better call
Ghostbusters!
Who you gonna call?
Ghostbusters! (I can′t hear you)Who you gonna call?
Ghostbusters!
Louder
Ghostbusters!Who you gonna call?
Ghostbusters!
Who can you call?
Ghostbusters!
